„Kolory Tajwanu” na Festiwalu Wioska Teatralna 2012, Teatr Węgajty

Tradycyjny targ w Tajpej (fot. Paweł Górecki)

Kolory Tajwanu – ale jakie? Czerwień to strój ludu aborygenów Amis. Pomarańcz to dach Teatru Narodowego w Tajpej, stolicy Tajwanu. Żółta to banan. Zieleń to góra. Błękit to ocean. Indygo to motyl Euploea. Pupura to orchidea Pleione formosana. Czerń to niedźwiedź Ursus thibetanus formosanus. Biel to rzadki śnieg na górach Hehuanshan.

Ale to nie wszystkie kolory. Biel to Biały Terror Czang Kaj-szeka. Czerń to „choroba czarnej stopy”, spowodowanej wodą zatrutą arsenem. Błękit, razem z czerwienią i bielą, to flaga Republiki Chin. Zieleń to flaga DPP (Democratic Progressive Party), partii propagującej niezależność Tajwanu. Czerwień to również krew ludu aborygenów Seediq, który walczył przeciwko Japończykom.


Czy to wszystkie kolory? Czy jeszcze są jakieś inne kolory, inne odcienie, inne zapachy, inne stuki i dotyki? Gdzie są kolory nowych imigrantów, pracowników zagranicznych, małżonków z Chin, Wietnamu i Indonezji, oraz Tybetańczyków, którzy uciekli z Chin? Gdzie są kolory bezdomnych? Jaka jest ich czerwień, żółć, błękit, biel i czerń? Czy mają te same znaczenia, co pięć kolorów w kulturze chińskiej? A może mają inne kolory? Na przykład srebro, złoto, szarość?

Z tymi różnymi pytaniami i zamyśleniami wymyśliliśmy projekt „Kolory Tajwanu”. Pisaliśmy na kartce to hasło: wiele kultur, wiele kolorów. Bo Tajwan jest wielokulturowy i kolorowy. Pamiętamy jednak, że są konflikty, brak zrozumienia i wyrozumiałości, brak tolerancji, nieprzyjazne prawa...

To wszystko chcemy pokazać i pogłębiać, oby różnorodność kolorów stworzyła światło, a nie czerń.

Oto program naszego projektu.

1. Performance „Trzy wyspy” – Wei-Yun Lin-Górecka (25.07.2012, godz. 17.00)

„Trzy wyspy” to jednoosobowy performance przedstawiający niezwykłą powieść „Człowiek o fasetkowych oczych” tajwańskiego pisarza Wu Ming-Yi. Na scenie jest wyspa – albo trzy wyspy w jednej – z różnych materiałów. Zaczyna się performance. Opowiadacz mówi:

Opowiem wam historię trzech wysp. Jedna nazywa się Tajwan, to miejsce, skąd pochodzę. Nie jest duża, tylko tyle, co Warmia plus Mazury. Natomiast jest niezwykle piękna. Wszędzie zieleń. Kiedy Portugalczycy zobaczyli ją pierwszy raz, krzyknęli „Formosa!”, czyli piękna. Druga wyspa nie jest prawdziwą wyspą, tylko przypomina wyspę. Jest to zbiór śmieci na Pacyfiku. Jego wielkość jest 39 razy większa niż Tajwanu, czyli 39 Warmii plus 39 Mazur. A trzecia wyspa nazywa się Woenesia. Nie wiem dokładnie, gdzie leży. Nigdy w życiu nie widziałam tej wyspy, ani nie słyszałam o niej aż do momentu, kiedy kolega mi powiedział o niej. On też nie widział tej wyspy. Słyszał o niej od swojej koleżanki, która kiedyś spotkała chłopca z tej wyspy. Chłopiec miał 15 lat, na imię miał Atre...

Podczas przedstawienia widzowie poznają różne postaci: Alicja, Atre, Mędrzec Morza i Mędrzec Ziemi, Urszula (narzeczona Atre), aborygen Dahu, aborygenka Hafan, Duchy Drugich Synów... itd. Widzą też, jak jedna wyspa wyłania się z drugiej, jak wyspa śmieci rozsypuje się, zalewa i niszczy wszystko.
 

Okładka tajwańskiego wydania książki Wu Ming-Yi (projekt graficzny autora)

„Człowiek o fasetkowych oczych” to niezwykła, wielowątkowa powieść, która łączy profetyzm, mity, legendy, fantazje, problemy ekologiczne i społeczne Tajwanu. Performance „Trzy wyspy” przedstawia powieść w nietradycyjnej formie, łączącej storytelling, teatr lalek, muzykę i śpiewanie. Po spektaklu Wei-Yun zaprasza na rozmowę o sytuacji ekologicznej, społecznej i kulturalnej w Tajwanie, połączoną z prezentacją tajwańskiego wydania książki.

 


2. Wystawa „Partytura dla Tekli Bądarzewskiej-Baranowskiej”

Zaskakująco, najbardziej znanym polskim utworem w Tajwanie jest „Modlitwa dziewicy” Tekli Bądarzewskiej-Baranowskiej (1829 – 1861). Codziennie wieczorem przejeżdżają ulicami tajwańskich miast śmieciarki, sygnalizując dźwiękiem elektronicznej melodyjki „Modlitwy dziewicy” miejsce zbiórki śmieci.

Wystawa „Partytura dla Tekli Bądarzewskiej-Baranowskiej” to hołd Pawła Góreckiego dla kompozytorki. Wystawiając kolekcję plastikowych, papierowych i metalowych opakowań, starannie zebraną w Tajwanie, autor chce pokazać, w jak wspaniały sposób sztuka łączy się z życiem codziennym, powstaje z niego, i nawet z jego odpadów.

Dla niektórych to są bezwartościowe śmieci, wyrzucone po jednorazowym użyciu. Jednak jako grafik widzę ich wartość artystyczną i traktuję je jako bezcenne obiekty sztuki użytkowej. Poprzez pokazywanie śmieci jako sztuki, chcę zmotywować widzów do zastanowienia się czym jest recykling – mówi autor wystawy.

Płyn do kąpieli (fot. Paweł Górecki)

3. Stoisko „Tajwan na stole”

Na stoisku będą dostępne różnego rodzaju materiały o Tajwanie – informacje o kulturze, społeczeństwie, przyrodzie i sytuacji ekologicznej, o książce „Człowiek o fasetkowych oczach”, o Aborygenach tajwańskich i tak dalej. Prezentowane będą obiekty, książki, fotografie, filmy, muzyka. Będą widokówki z fotografiami z Tajwanu Pawła Góreckiego.

Przy stoliku można będzie usiąść, rozmawiać o Tajwanie, posłuchać muzyki tajwańskiej, poczęstować się tajwańską herbatą i tajwańskimi słodyczami „Wąsy Smoka”. Osoby, które chcą podróżować lub studiować w Tajwanie, znajdą tu szczególną zachętę do rozmowy. Zespoły i artyści festiwalowi, które zechcą zostawić informacje o sobie, będą mile widziane.

Zapraszamy do poznawania kolorów Tajwanu !!